28 ліпеня – Сусветны дзень барацьбы з гепатытам
Штогод 28 ліпеня Сусветная арганізацыя аховы здароўя праводзіць кампанію з нагоды Сусветнага дня барацьбы з гепатытам, накіраваную на павышэнне дасведчанасці аб праблеме віруснага гепатыту і разуменне яе значнасці. У 2025 годзе. тэма кампаніі з нагоды памятнай даты сфармуляваная як «Барацьба з гепатытам: разбурым перашкоды» і служыць заклікам прыняць меры па ліквідацыі сацыяльных і сістэмных фактараў (уключаючы стыгматызацыю), якія перашкаджаюць элімінацыі гепатыту і эфектыўнай прафілактыцы раку печані.
Печань выконвае больш за 500 жыццёва важных функцый у нашым арганізме, і гэтым тлумачыцца важнасць дыягностыкі, лячэнні і прафілактыкі вірусных гепатытаў.
«Маўклівая пандэмія» – так назвалі гепатолагі распаўсюджванне віруснага гепатыту ў свеце.
Гепатыт – віруснае інфекцыйнае захворванне, якое дзівіць печань і працякалае ў вострай або хранічнай форме. Звычайна ён выклікаецца віруснай інфекцыяй ці ўздзеяннем неінфекцыйных агентаў (такіх як лекі, таксіны, алкаголь).
Адрозніваюць пяць асноўных штамаў віруса гепатыту, званых тыпамі A, B, C, D і E. Усе яны выклікаюць паталагічны працэс у печані, але адрозніваюцца па шэрагу важных асаблівасцяў, у тым ліку шляхі перадачы віруса, цяжар захворвання, яго геаграфічнае распаўсюджванне і спосабы прафілактыкі.
Вірусныя гепатыты А, Е працякаюць востра, але звычайна сканчаюцца поўным акрыяннем і не прыводзяць да цяжкіх наступстваў.
Гепатыты тыпу B, C і D выклікаюць хранічнае захворванне і ў спалучэнні ўяўляюць сабою найболей распаўсюджаную чыннік цырозу печані, парушэнні функцый печані, рака печані і смяротнасці ад вірусных гепатытаў.
Хранічным вірусным гепатытам у свеце пакутуюць прыкладна 304 мільёны чалавек. Штодня вірусным гепатытам заражаюцца больш за 6000 чалавек.
У Брэсцкай вобласці за студзень – чэрвень 2025 года зарэгістравана 18 выпадкаў віруснага гепатыту А, што склала 1,44 на 100 тыс. насельніцтва. За аналагічны перыяд 2024 года зарэгістравана 69 выпадкаў (5,52 на 100 тыс.).
За 6 месяцаў 2025 года ў вобласці зарэгістравана 306 выпадкаў парэнтэральных вірусных гепатытаў, што склала 23,5 на 100 тыс. насельніцтва. За аналагічны перыяд 2024 года зарэгістравана 215 выпадкаў, рост захваральнасці на 42,4 працэнта.
За 6 месяцаў 2025 года вядучым сярод устаноўленых шляхоў інфікавання з’яўляецца палавой – 76,3%, немедыцынскія маніпуляцыі (татуіроўкі, пірсінг, манікюр, педыкюр, выкананыя па-за спецыялізаванымі салонамі) – 17,6%, кантактна-бытавы – 3,2%, ін’ек. Не ўсталяваны механізм перадачы парэнтэральных вірусных гепатытаў у 28 чалавек (9,2% ад усіх зарэгістраваных выпадкаў).
Вакцынацыя супраць гепатыту B з’яўляецца найбольш эфектыўным сродкам прафілактыкі. Усе нованароджаныя дзеці атрымліваюць вакцыну супраць гепатыту B ў першыя 12 гадзін жыцця.
Велізарная колькасць выпадкаў заражэння гепатытам і смерці ад яго можна прадухіліць.
Шляхі заражэння ва ўсіх гепатытаў аднолькавыя і яны перадаюцца:
- пры неабароненых палавых кантактах;
- пры сумесным выкарыстанні прадметаў асабістай гігіены, прыбораў для галення;
- пры сумесным выкарыстанні ін’екцыйнага інструментарыя для ўжывання ін’екцыйных наркотыкаў;
- ад маці да дзіцяці падчас родаў;
- пры выкарыстанні забруджаных прылад падчас медыцынскіх маніпуляцый, манікюру, пірсінгу, нанясенні тату.
У рамках прафілактыкі парэнтэральных гепатытаў В, С і D асабліва важныя наступныя меры:
- пазбягайце ўжыванні наркатычных сродкаў, выпадковых палавых сувязяў і выкарыстоўвайце прэзерватывы пры палавых кантактах;
- не выкарыстоўвайце чужыя прадметы асабістай гігіены (брытвы, манікюрнае прыладдзе);
- пры наведванні тату-салонаў, манікюрных і педыкюрных кабінетаў пераканаецеся ў выкананні правіл стэрылізацыі;
- рэгулярна праходзьце абследаванне на гепатыт B і C.
Для прафілактыкі вірусных гепатытаў A і E неабходна:
- старанна мыць гародніну і садавіну перад ужываннем;
- мыць рукі перад ежай, пасля туалета, пасля прагулак;
- піць толькі кіпячоную або бутыляваную ваду;
- выконваць правілы асабістай і грамадскай гігіены.
У рамках сусветнага дня барацьбы з гепатытам у г. Брэсце арганізавана работа прамых тэлефонных ліній па пытаннях лячэння і прафілактыкі гепатытаў:
УАЗ “Брэсцкая абласная клінічная бальніца”, урач інфекцыяніст
8 (0162) 27-22-48, тэлефанаваць з 11:00 да 15:00.
Брэсцкі абласны ЦГЭіГЗ
- па пытаннях прафілактыкі гепатытаў A, E (урач-эпідэміёлаг, загадчык супрацьэпідэмічнага аддзялення),
8 (0162) 53-09-38, тэлефанаваць з 9:00 да 12:00; - па пытаннях прафілактыкі гепатытаў B, C, D (урач-эпідэміёлаг аддзела прафілактыкі ВІЧ-інфекцыі і ПВГ),
8 (0162) 58-94-54, тэлефанаваць з 8:00 да 16:00.
Вакцынацыя – гэта самы эфектыўны сродак прафілактыкі віруснага гепатыту A і B!
