Узбуджальнікі кішачных інфекцый і вірусных гепатытаў А і Е трапляюць у арганізм чалавека праз рот з забруджанымі прадуктамі харчавання, вадой ці заносяцца бруднымі рукамі.
З арганізма хворага чалавека ў навакольнае асяроддзе гэтыя мікробы вылучаюцца з калам, мочой, сліной, ванітавымі масамі і могуць працяглы час выжываць на аб’ектах навакольнага асяроддзя: на бялізну, пасцелі, ручнік, посуду , іншых прадметах, з якімі датыкаўся хворы.
Каб не падхапіць кішачную інфекцыю і вірусныя гепатыты А і Е, кожны павінен ведаць і выконваць пэўныя правілы.
Падтрымлівайце чысціню
- Мыйце рукі перад тым як браць прадукты і гатаваць ежу. Мыйце рукі пасля прыбіральні.
- Заўсёды прамывайце і дэзінфікуйце пасля прыгатавання ежы ўсе паверхні і кухонныя прыналежнасці.
- Засцерагаеце кухню і прадукты ад насякомых, грызуноў, хатніх жывёл.
Хоць большасць мікраарганізмаў не выклікаюць ніякіх хвароб, многія з іх, якія сустракаюцца ў глебе, вадзе і арганізме жывёл і чалавека, небяспечныя. Яны перадаюцца праз поціскі рукі, гаспадарчыя анучы, асабліва, праз апрацоўчыя дошкі. Просты дотык здольна перанесці іх у прадукты і выклікаць захворванні харчовага паходжання.
Аддзяляйце сырое ад прыгатаванага
- Аддзяляйце сырое мяса, ежу і марскія прадукты ад іншых харчовых прадуктаў.
- Для апрацоўкі сырых прадуктаў карыстаецеся асобнымі кухоннымі прыборамі і прыладамі, такімі як нажы і апрацоўчыя дошкі.
- Каб пазбегнуць кантакту паміж сырымі і гатовымі прадуктамі, усе прадукты захоўваеце ў закрытым посудзе.
У сырых прадуктах, мясе, птушцы, морапрадуктах і іх соках сустракаюцца небяспечныя мікраарганізмы, якія могуць быць перанесены падчас прыгатавання і захоўвання ежы на іншыя прадукты.
Добра смажыце або праварывайце прадукты
- Дбайна прасмажвайце або праварывайце прадукты, асабліва мяса, птушку, яйкі і марскія прадукты.
- Даводзьце такія стравы, як супы і смажаніна, да кіпення, каб быць упэўненымі, што яны дасягнулі 70°С.
- Пры гатаванні мяса ці птушкі іх сокі павінны быць празрыстымі, а не ружовымі (выкарыстоўвайце для гэтага тэрмометр).
- Дбайна разагравайце прыгатаваныя прадукты.
Пры дбайнай цеплавой апрацоўцы гінуць практычна ўсе небяспечныя мікраарганізмы. Даследаванне паказала, што цеплавая апрацоўка прадуктаў пры тэмпературы 70 ° С можа зрабіць іх значна бяспечней для ўжывання. Харчовыя прадукты, на якія неабходна звяртаць асаблівую ўвагу, – гэта мясны фарш, мясныя рулеты, вялікія кавалкі мяса і суцэльныя тушкі птушкі.
Захоўваеце прадукты пры бяспечнай тэмпературы
- Не пакідайце прыгатаваную ежу пры пакаёвай тэмпературы больш чым на 2 гадзіны.
- Астуджайце без затрымкі ўсе прыгатаваныя і хуткапсавальныя прадукты харчавання (пажадана ніжэй за 5°С).
- Трымайце прыгатаваныя стравы гарачымі (вышэй за 60°С) аж да сервіроўкі.
- Не захоўвайце ежу доўга нават у халадзільніку.
- Не размарожвайце прадукты пры пакаёвай тэмпературы.
Пры пакаёвай тэмпературы мікраарганізмы размножацца вельмі хутка. Пры тэмпературы ніжэй за 5 ° С або вышэй за 60 ° С працэс іх размнажэння запавольваецца або спыняецца. Некаторыя небяспечныя мікраарганізмы ўсё ж могуць размнажацца і пры тэмпературы ніжэйшай за 5°С.
Выбірайце свежыя і несапсаваныя прадукты
- Выкарыстоўвайце чыстую ваду, або ачышчайце яе.
- Выбірайце свежыя і беззаганныя прадукты.
- Выбірайце прадукты, падвергнутыя апрацоўцы ў мэтах павышэння іх бяспекі, напрыклад, пастэрызаванае малако.
- Мыйце садавіну і гародніну, асабліва калі яны падаюцца ў сырым выглядзе.
- Не ўжывайце прадукты са скончаным тэрмінам прыдатнасці.
Неапрацаваныя прадукты, а таксама вада і лёд, могуць змяшчаць небяспечныя мікраарганізмы і хімічныя рэчывы. У сапсаваных ці пакрытых цвіллю прадуктах могуць утварацца таксіны. Старанна апрацаваныя і добра вымытыя або вычышчаныя прадукты менш небяспечныя для здароўя.
Каб не заразіць навакольных
Каб не заразіць навакольных, у кватэры, пасля шпіталізацыі хворага, правядзіце дэзінфекцыю, кіруючыся ўказаннямі медыцынскага работніка і выконваючы наступныя патрабаванні:
- надзеньце адзенне, хустку, гумовыя пальчаткі, якія лёгка сціраюцца;
- пракіпяціце пасцельную і сподні бялізну хворага ў 2% мыльным растворы на працягу 15 хвілін з моманту закіпання;
- пракіпяціце посуд і цацкі (у 2% мыльным растворы на працягу 15 хвілін) або апрацуйце цацкі 2% мыльна-содавым растворам;
- зрабіце вільготную ўборку пакоя хворага (ложак, мэбля, падваконнікі, дзверы і г.д.) з ужываннем сродкаў дэзінфекцыі бытавога прызначэння , 2% мыльна-содавага або любога іншага мыйнага раствора;
- правядзіце абеззаражанне іншых памяшканняў (пакояў, кухні) такім жа чынам пры адчыненых фортачках;
- у апошнюю чаргу зрабіце вільготную ўборку санвузла і ваннага пакоя з ужываннем мыйных і якія чысцяць сродкаў;
- пасля завяршэння апрацоўкі старанна вымыйце пальчаткі, зніміце працоўнае адзенне, змясціце яго ў таз і пракіпяціце; вымыйце рукі, прыміце душ.
Пасцельныя прыналежнасці і адзенне хворага, па жаданні сваякоў, могуць абеззаражвацца ў дэзінфекцыйнай камеры на базе тэрытарыяльнага цэнтра гігіены і эпідэміялогіі за асобную плату.
Калі хворы для лячэння пакінуты дома, да яго акрыяння зрабіце пэўныя меры бяспекі:
- ізалюйце хворага, вылучыўшы яму, па магчымасці, асобны пакой, пры адсутнасці такой магчымасці – ізалюйце дзяцей і максімальна абмяжуйце кантакт хворага з іншымі чальцамі сям’і;
- кантралюйце выкананне хворым прызначэнняў лекара і рэкамендацый па папярэджанні заражэння навакольных;
- вылучыце хвораму асобную пасцельную бялізну, ручнік, прадметы догляду і асабістай гігіены (зубная шчотка, вяхотка), дзіцяці – цацкі з тканін, якія добра мыюцца і вытрымліваюць уздзеянне высокіх тэмператур;
- забяспечце асобны збор і захоўванне да мыцця бруднай бялізны і рэчаў хворага;
- не дапускайце хворага да гатавання ежы і мыцця посуду;
- кіпяціце посуд, цацкі хворага пасля кожнага выкарыстання на працягу 15 хвілін з моманту закіпання ў 2% мыльным растворы (20г на 1 літр вады) або замочвайце ў растворы дэзінфектанта(набытым у аптэцы) у адпаведнасці з прыкладзенай Інструкцыяй па ім ужыванню; /li>
- абеззаражваць выкарыстаную бялізну, ручнікі, насоўкі хворага можна:
- кіпячэннем у 2% мыльным растворы (20г на 1 літр вады) на працягу 15 хвілін з моманту закіпання;
- праннем у пральнай машыне-аўтамаце па праграмах вельмі моцнага ці моцнага забруджвання бялізны, асобна ад бялізны іншых чальцоў сям’і;
- замочваннем у растворы сродку дэзінфекцыі паводле Інструкцыі па ўжыванні;
- выконвайце чысціню ў памяшканнях, асабліва на кухні і ў месцах агульнага карыстання (надворнай туалеце);
- праводзіце абавязковую штодзённую бягучую вільготную ўборку памяшканняў, прадметаў абстаноўкі з ужываннем мыйных і чысцячых сродкаў;
- для вільготнай уборкі ў пакоі хворага (ложак, мэбля, падваконнікі, дзверы і г.д.), мыцця яго посуду вылучыце асобнае рыззё, якое варта кіпяціць пасля кожнага выкарыстання;
- выкарыстаныя хворым упакоўкі, газеты, харчовыя і іншыя адходы пасля ўборкі ў яго пакоі пакаваць у аднаразовыя пластыкавыя мяшкі для смецця і максімальна хутка выносіць з кватэры;
- для сыходу за хворым і ўборкі апранайце асобную, лёгка якая сціраецца адзенне, хустку, пажадана гумовыя пальчаткі;
- выконвайце меры асабістай гігіены, часова адмоўцеся ад выкарыстання кавалкавага мыла (гэта датычыцца ўсіх членаў сям’і);
- дбайна мыйце рукі з мылам пасля любога кантакту з прадметамі, якімі карыстаўся хворы (пры працы з бруднай бялізнай, прадметамі догляду і сантэхнікай забруджанымі вылучэннямі хворага – выкарыстоўваць гумовыя пальчаткі);
- перашкаджайце залёту і выплодумух.
Ведайце, што пасля акрыяння хворага, які лячыўся ў хатніх умовах, неабходна правесці ўборку і заключную дэзінфекцыю як пасля шпіталізацыі хворага.
Выконваючы гэтыя меры засцярогі і прафілактыкі, Вы зможаце засцерагчы сябе і навакольных ад захворвання вострымі кішачнымі інфекцыямі, а таксама віруснымі гепатытамі А і Е.
Санітарна-эпідэміялагічная служба МЗ РБ ДУ “Брэсцкі абласны цэнтр гігіены, эпідэміялогіі і грамадскага здароўя”